Słuch dziecka różni się od słuchu dorosłego. Tak jak wszystko w ciele człowieka, potrzebuje rozwijać się, by osiągnąć pełną dojrzałość. By tak się stało słuch musi być poddawany odpowiedniej stymulacji dźwiękowej. Już od dawna wiadomo, że proces rozwoju słuchowego odbywa się już w okresie prenatalnym. Słyszenie dziecka w brzuchu mamy można by porównać do próby słuchania dźwięków pod wodą. Co zatem dzieje się ze słuchem malucha, gdy w końcu przychodzi na świat?

Jak słyszy noworodek?

Przeciętny człowiek dorosły słyszy wybiórczo. W procesie dojrzewania układu słuchowego nauczyliśmy się wyciszać pewne dźwięki dobiegające z otoczenia, by wyróżnić te, które są dla nas istotne. Noworodek natomiast słyszy wszystkie dźwięki jednakowo. Nie potrafi ich rozpoznać, ani zlokalizować. Co ciekawe, noworodek wszystkie dźwięki słyszy “w echu”, czyli tak, jakby fala dźwiękowa odbijała się od ścian i wielokrotnie do dziecka powracała. W efekcie dziecko słyszy nas długo po tym, gdy już skończymy do niego mówić. Dodatkowo głośne dźwięki wywołują u niego tzw. odruch Moro (gwałtowne rozłożenie ramion). Krótko mówiąc Twojego nowo narodzone dziecko ma podobne wrażenia słuchowe do tych, jakie docierają do nas na zatłoczonym dworcu.[1] Stąd bardzo ważne jest, by w pierwszych czterech tygodniach życia nie narażać dziecka na hałas. Do jego uszu i tak dociera dźwiękowa kakofonia.

W kolejnych miesiącach…

Odruch Moro występujący po usłyszeniu głośnego dźwięku utrzymuje się mniej więcej do końca 4. miesiąca życia. W 2. i 3. miesiącu niemowlę zaczyna odwracać głowę w kierunku słyszanego dźwięku oraz głuży, gdy jest zadowolone. Przejawia również wrażliwość na głos. Na tej podstawie potrafi rozpoznać bliskie mu osoby. Od 4. miesiąca dziecko uczy się odróżniać zmianę natężenia dźwięku oraz intonację. Inaczej zareaguje na łagodny, a inaczej na ostry ton wypowiedzi. Między 6. a 9. miesiącem pojawia się gaworzenie co jest oznaką, że dziecko jest w stanie słyszeć sylaby i je artykułować. Pod koniec pierwszego roku niemowlę usiłuje powtarzać słowa, które słyszy w swoim najbliższym otoczeniu (tzw. echolalia). Świadczy to doskonaleniu pamięci słuchowej u dziecka. W tym samym czasie zaczyna pojawiać się zdolność do rozumienia znaczenia niektórych słów i zdań.

Jak wspierać rozwój słuchu u dziecka?

Jak już wspominałam wcześniej – słuch dziecka musi być poddawany odpowiedniej stymulacji słuchowej. Taką funkcję pełni przede wszystkim mowa. Każde wypowiedziane przez nas zdanie, mimo, że niemowlę go nie zrozumie, stymuluje jego słuch. Pamiętam jednak, że w pierwszych miesiącach życia Ali byłam często byłam zbyt zmęczona, by mówić. Może to śmiesznie brzmi, ale naprawdę tak było. W takich chwilach po prostu śpiewałam. A że śpiewanie dziecku jest fantastyczną formą wspierania słuchu, nie miałam wyrzutów sumienia, że z córką nie rozmawiam. 😉 Dodatkowo podczas słuchania piosenek, dziecko przyswaja znacznie więcej słów, niż podczas słuchania wypowiadanych zdań. Tak, wiem, nie wszyscy lubią śpiewać. Wtedy nie ma co się do tego zmuszać. Warto jednak pamiętać, że dziecko nie ocenia Twoich umiejętności wokalnych. Twój głos i tak jest dla niego najpiękniejszy!

Aby wspierać rozwój słuchu u niemowlęcia, warto z nim muzykować. Można to robić na różne sposoby. Przeczytaj o nich w poniższym wpisie:

KLIKNIJ W OBRAZEK, BY PRZEJŚĆ DO WPISU

____________

Źródło: Zdzisław M. Kurkowski – Rozwój funkcji słuchowych u małego dziecka / Audiofonologia TOM XXI