Dziecku przychodzącemu na świat od razu towarzyszy dźwięk – jego płacz. Chociaż krzyk raczej nie kojarzy się z muzyką, jest to tak naprawdę pierwsza oznaka wrodzonej muzykalności dziecka. I tak jak niemowlęta gaworzą, aby rozwijać język, tak samo “gaworzą” w muzyce, aby nauczyć się śpiewać. Dzieci rodzą się z naturalną zdolnością do tworzenia muzyki, a dowodem na to jest głużenie, piszczenie, a nawet płacz.

Wszystkie niemowlęta są muzykalne

Badania wykazały, że nawet najmłodsze dzieci potrafią reagować na zmiany tempa, rozróżniać zmiany w głośności i melodii oraz czuć, kiedy piosenka ma się skończyć. To właśnie w tych przypadkach dostrzegamy, że nasze dzieci potrafią słyszeć, rozpoznawać i reagować na muzykę – nawet wtedy, gdy mają zaledwie kilka dni. Kiedy zaczyna się piosenka, ruch dziecka często zmienia się wraz z nią. Może zacząć poruszać się w rytm muzyki, albo spokojnie leżeć, tak, jakby słuchało melodii. Kiedy piosenka się kończy, dziecko może to zauważyć i przestać się ruszać. Czasami niemowlęta reagują na muzykę, gdy śpią. Potrafią wtedy mimowolnie poruszać rękami i nogami w jej rytm.

Z czasem reakcje naszego malucha na muzykę stają się bardziej świadome. Kiedy tańczysz ze swoim dzieckiem, kołysząc się do melodii lub maszerując do rytmu, pomagasz mu budować tzw. “pamięć ciała”. W pewnym momencie dziecko będzie w stanie przywołać ten ruch i samodzielnie odpowiedzieć na muzykę. Jego ruchy zaczną być zgodne z rytmem, który słyszą. Rodzice niemowląt często mają wątpliwości czy ich dziecko reaguje na muzykę. Ja sama na początku przypatrywałam się Alicji z ciekawością, w jaki sposób zareaguje na to, co jej puszczę, a przede wszystkim – czy w ogóle zareaguje. Badacze zaobserwowali kilka sposobów reakcji niemowląt na muzykę. Sprawdź czy dostrzeżesz je u swojego dziecka.[1]

Sposoby reakcji niemowląt na muzykę

• Dziecko gaworzy z większą intensywnością, gdy muzyka przestaje grać. Może to być oznaka tego, że chce słuchać dalej.
• Podczas głużenia niemowlę naśladuje to, co słyszy w muzyce lub śpiewie. Np. na długo trwający, wysoki dźwięk odpowie “łaaa”.
• Oczy dziecka przesuwają się w kierunku źródła dźwięku.
• Niemowlę macha nogami i rękami podczas słuchania muzyki – mogą to być pierwsze próby “tańca”.
• Dziecko może poruszać ustami i językiem w rytm muzyki – nawet podczas karmienia.[2]

Czy niemowlęta mają własny gust muzyczny?

A konkretniej, czy mają swoje preferencje co do słuchanej muzyki? Okazuje się, że tak. W 2013 roku dr Lauer Trainor, kierownik McMaster University’s Institute for Music and the Mind w Kanadzie, udzieliła wywiadu dla portalu National Geographic.[3] Możemy przeczytać w nim, że istnieją badania, które dowodzą, że wszyscy rodzimy się z wrodzonymi muzycznymi upodobaniami. Oczywiście, wraz ze zdobywaniem kolejnych doświadczeń ulegają one zmianom, jednak u większości badanych niemowląt wykazano podobieństwa w preferencjach co do odtwarzanej im muzyki. Dzieci bardziej ożywczo reagowały na utwory w tonacjach durowych (czyli wesołych) oraz oparte na konsonansach (dobrych, zgranych brzmieniach). Wszystkie wolały również piosenkę śpiewaną im na żywo, niż odtwarzaną na CD. Co ciekawe, niemowlęta były w stanie zauważyć, że ten sam utwór wykonywany jest w innym tempie albo, że któryś dźwięk został zagrany “krzywo”. Pamiętajmy jednak iż fakt, że dziecko nie uśmiecha się lub nie piszczy podczas słuchania utworu nie oznacza, że muzyka mu się nie podoba. Ważne, by niemowlę miało możliwość doświadczania różnych rodzajów muzyki. Wtedy najłatwiej zauważymy jakie są jego preferencje w tym zakresie.

A na koniec…

Oglądaliście nagranie na YouTube “Emotional Baby” z 2013 roku? Mama śpiewa niemowlęciu piosenkę, a ono reaguje ogromnym wzruszeniem. Dla mnie było to dość szokujące, bo aż tak silna reakcja emocjonalna w stosunku do słuchanej muzyki zdarza się rzadko. Nawet u starszych dzieci. Do tego nagrania odniosła się wspomniana wcześniej dr Lauer Trainor. Jej zdaniem trudno stwierdzić na co to dziecko tak naprawdę zareagowało. Mógł to być równie dobrze inaczej brzmiący głos matki lub inne bodźce. Zgadzam się z tą opinią. Pamiętajcie, Wasze dzieci nie muszą wylewać potoków łez czy skakać z radości, aby było wiadomo, że są wrażliwe na muzykę. Jeśli jest ona dla dziecka elementem życia, czasem w ogóle możemy nie dostrzec jego reakcji. I to jest ok! 🙂 A jeśli ktoś ma ochotę obejrzeć filmik “Emotional Baby”, załączam go poniżej.

Wpis powstał na podstawie artykułów: https://www.musictogether.com/blog/first-notes-how-your-baby-responds-to-music/ oraz https://blog.nationalgeographic.org/2013/11/12/the-emotional-baby-how-infants-respond-to-music/

_____________

KLIKNIJ W OBRAZEK, BY PRZEJŚĆ DO PLAYLISTY